OLASILIK ÇEŞİTLERİ

Olasılık Çeşitleri (Teorik Olasılık- Deneysel Olasılık-Öznel Olasılık)

OLASILIK

A)     TEMEL KAVRAMLAR

B)      OLASILIK ÇEŞİTLERİ

Teorik Olasılık-Deneysel Olasılık-Öznel Olasılık

1-) Teorik  Olasılık

Olasılık değerinin kağıt üzerinde yani matematiksel olarak hesaplandığı olasılık türüdür. Bu olasılık türünde olasılık deneyinde kullanılan elemanlar eşolasılıklı olmalıdır.

Örnek: Bir torbada bulunan 2 mavi 3 kırmızı 4 yeşil toptan rastgele seçilen birinin yeşil olma olasılığı nedir.

E={mavi,mavi,kırmızı,kırmızı,kırmızı,yeşil, yeşil , yeşil , yeşil }  S(E)=9

Y={ yeşil , yeşil , yeşil , yeşil }  S(Y)=4  olduğundan

         

         

2-) Deneysel Olasılık

Olasılık değerinin deneyerek, yaparak hesaplandığı olasılık türüdür. Bu olasılık türünde deneyde kullanılan elemanlar eş olasılıklı olmak zorunda değildir.Yani biçimsiz bir taşın veya hileli bir zarın olasılığı hesaplanılırken de kullanılabilir.yetenek, zeka ölçümlerinde kullanılabilir.

Örnek: Bir zar atma deneyinde 6 kez atılan bir zarın üst yüzeyine

2 kez  1

1 kez 3

1 kez 4

2 kez 6    değerleri gelmiştir.

Bu deneye göre zarın deneysel olasılık sonuçları

         

Dikkat: Eşit olasılıklı bir madeni paranın 3 kez, 8 kez ve 15 kez atılması sonucu yazı gelme olasılığının elde edilen sonuçları verilmiştir.

         

**Sonuç olarak yukarıdaki deneysel olasılık sonuçları deneme sayısı arttıkça teorik olasılık değerine yaklaşmıştır.

3-) Öznel olasılık

Kişisel görüş istek ve yönelimlerin tercih veya tahminlere etki ettiği olasılık çeşididir.

Örnek:  Bence maçı Trabzonspor kazanır.

               %90 Ahmet evde yoktur.

               Annem evde yoksa muhtemelen Ayşe teyzeye gitmiştir. Gibi öznel ifadeler içeren olasılık türüdür.

Örnek: Çözemediği matematik sorusunu sormak için okulda Matematik Hocasını arayan Gülce soru odalarının önüne geldiğinde 4 tane soru odası olduğuna göre Matematik Hocası 1/4   ihtimalle bu odaların birinde olabilir der.( Teorik Olasılık)  

Daha sonra Matematik Hocasını bu hesaplamalar ile bulamayacağını anlayan Gülce tek tek odalara girmeye başlar ve 1. Girdiği odada bulamaz 2. Girdiği odada bulamaz 3. Girdiği odada bulur. Ve böylece yapmış olduğu 3 denemenin sonunda bulduğuma göre 1/3 ihtimal ile o odadaymış der.( Deneysel Olasılık)

Gülce içinden, Hoca geçende bu odada idi demek ki bu odayı seviyor ben bir dahakine ilk bu odaya bakayım der. ( Öznel olasılık)